به گزارش خبرگزاری مهر، پنجمین نشست از سلسله نشست‌های هنر و توسعه با موضوع «هنر و توسعه؛ مناسبات جهانی، صلح و محیط زیست» یکشنبه دوازدهم بهمن ۹۳ در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.
در این نشست، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی زم گفت: پیش از آنکه به هنر، صلح، محیط زیست و روابط جهانی بپردازیم باید این را بدانیم كه محور تمام این مسائل انسان است و بنابراین اول از همه باید تكلیفمان را درباره انسان مشخص كنیم. باید بدانیم انسان كیست و چیست و تعاریف گوناگونی را كه از انسان در مكاتب مختلف ارائه شده، بشناسیم.
وی با ارائه تعاریفی از هنر، توسعه، صلح و محیط زیست گفت: توسعه به معنی فراخی و گشایش است و در تعریف آن این طور بیان شده كه توسعه یافتنی و پیدا كردنی است. با این نگاه، جوامعی كه نیاز به توسعه داشته باشند می‌توانند توسعه پیدا كنند یا می‌توان به آن جوامع از طرق مختلف توسعه بخشید.
این پژوهشگر همچنین درباره مفهوم توسعه اظهار كرد: توسعه به معنای امروزی دو هدف دارد؛ یكی افزایش دانش و دیگری ایجاد زمینه فعالیت بیشتر. عده‌ای از نظریه‌پردازان توسعه را صرفا اقتصادی، كالبدی و مادی می‌دانند، برای عده دیگری توسعه اجتماعی مقدمه رسیدن به توسعه اقتصادی و كالبدی است. با این حال، درباره اینكه توسعه شامل مسائل معنوی هم می‌شود زیاد بحث می‌شود.
وی تاكید كرد: برای مفهوم توسعه در قرآن، دو واژه به عنوان معادل می‌توان به كار برد؛ رَشَد و ر‍ُشد. ر‍ُشد توسعه‌ای است كه نیاز مادی انسان را پاسخگو باشد و بعد دنیوی مانند نیاز انسان به خورد و خوراك و پوشاك و ... را شامل می‌شود ولی رَشَد ابعاد معنوی را نیز شامل می‌شود یعنی تمام آنچه ر‍ُشد دارد به علاوه فطرت، روح، متافیزیك و ...
این نویسنده همچنین گفت: ما به عنوان یك جامعه دینی باید كدام مفهوم را انتخاب كنیم؟ عقل و اندیشه به ما می‌گوید رَشَد را انتخاب كنیم كه مفهوم كاملتری را در بردارد و در كنار توجه به زندگی دنیوی، توجه به آخرت را نیز با خود به همراه دارد.
لابلای درگیری‌های مادی و معنوی، هنر جایگاه خودش را پیدا نکرده است
حجت‌الاسلام زم با تاكید بر این كه باید تكلیفمان را با این دو مفهوم روشن كنیم، اشاره كرد: در تمام سال‌هایی كه از انقلاب می‌گذرد، همواره بین این دو مفهوم در بین سیاست گذاران و مسئولان اختلاف نظر وجود داشته؛ چرا كه عده‌ای بر این تصور بوده‌اند كه باید ابعاد مادی را در نظر گرفت و عده دیگری به ابعاد مادی و معنوی هم زمان توجه داشتند و در این میان خواسته‌ها و حقوق مردم بوده كه محقق نشده است. در بین این درگیری‌ها است كه سینما، موسیقی، تئاتر، داستان و ... جایگاه خودشان را پیدا نكرده‌اند.
وی همچنین گفت: توسعه در آغاز باید شامل توسعه انسانی باشد و انسان در این راه نیازمند معنویت است، نیازمند محیط زیست سالم، امنیت و صلح و ادراك هنری است. مهم ترین منبع الهام هنر، محیط زیست است و مهمترین عامل دوری از خشونت، استفاده از حس زیبایی‌شناسی و زیبایی‌خواهی انسان است بنابراین هنر در اینجا نقش مهم خودش را نشان می‌دهد.
هنر به منزله عنصر اصلی برای گفتگوهای صلح
این تهیه‌كننده و سینماگر با بیان اینكه هنر فصل مشترك انسان‌هاست، توضیح داد: یک تابلو یا یک قطعه موسیقی می‌تواند ما را با دنیایی از معرفت آشنا كند كه شاید با هزینه‌های گزاف و انرژی و وقت بیشتر نتوان همان مفهوم را به جهانیان عرضه كرد. هنر می‌تواند عنصر اصلی برای مخاطب جهانی، مذاكرات بین‌المللی و گفتگوهای صلح باشد.
نظر شما