تعداد دانشگاه های ایرانی در رتبه بندی تایمز افزایش یافت

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، دکتر سید احمد فاضل زاده رئیس مؤسسه ISC گفت: ۷۳ دانشگاه از دانشگاه‌های جمهوری اسلامی ایران در رتبه بندی تایمز ۲۰۲۴ حضور دارند.

دکتر فاضل زاده اظهار داشت: در سال ۲۰۲۳ تعداد ۶۵ دانشگاه در رتبه بندی تایمز حضور داشتند. این تعداد در سال ۲۰۲۴ به ۷۳ دانشگاه رسیده است. همچنین، مؤسسه آموزش عالی دانش پژوهان و دانشگاه صنعت نفت نیز در فهرست Reporter آورده شده است.

آمار دانشگاه‌های ایران که طی سال‌های مختلف در این رتبه بندی حاضر بوده اند در نمودار زیر قابل مشاهده است:

رئیس مؤسسه ISC گفت: در این رتبه بندی دانشگاه صنعتی شریف با قرار گرفتن در بازه رتبه‌ای ۳۵۰-۳۰۱ به عنوان رتبه اول جمهوری اسلامی ایران معرفی شده است. همچنین، دانشگاه صنعتی امیرکبیر رتبه دوم، و دو دانشگاه علم و صنعت ایران و تهران نیز به صورت مشترک رتبه سوم را کسب کردند. تمام این چهار دانشگاه نسبت به سال گذشته، ارتقا رتبه داشته اند.

بدین ترتیب، بهترین رتبه ایران که در سال گذشته ۴۰۰-۳۵۱ بوده است با ارتقا یک بازه ای به رتبه ۳۵۰-۳۰۱ رسیده است.

وی افزود: رتبه دانشگاه‌های جمهوری اسلامی ایران در جدول زیر نشان داده شده است. لازم به ذکر است که دانشگاه‌هایی که رتبه بندی آنها در بازه یکسان هستند همگی هم‌رتبه بوده و ترتیب اسامی ذکر شده در این گزارش مطابق با سامانه رتبه بندی تایمز و بر اساس حروف الفبا (به لاتین) است.

بر اساس معیارهای اصلی رتبه بندی، در معیار آموزش دانشگاه علوم پزشکی تهران، در معیار محیط پژوهشی دانشگاه علم و صنعت ایران و دانشگاه صنعتی شریف، در معیار کیفیت پژوهش دانشگاه نوشیروانی بابل، در معیار چشم اندار بین المللی دانشگاه قم و در معیار صنعت دانشگاه صنعتی شریف رتبه‌های اول را در بین دانشگاه‌های ایران داشته اند.

جایگاه دانشگاه‌های کشورهای اسلامی در رتبه بندی تایمز ۲۰۲۴

فاضل زاده گفت: در رتبه بندی تایمز ۲۰۲۴، تعداد ۳۹۳ دانشگاه از ۲۵ کشور اسلامی حضور دارند. از نظر تعداد دانشگاه، کشورهای ترکیه با ۷۵ دانشگاه، جمهوری اسلامی ایران با ۷۳ و پاکستان با ۳۹ دانشگاه، مصر با ۲۸ و اندونزی با ۲۴ دانشگاه بیشترین تعداد حضور را داشته اند.

سایر کشورهای اسلامی که این رتبه بندی حضور داشته اند در نمودار زیر قابل مشاهده است.

وی ادامه داد: نتایج نشان می‌دهد که ۲۶ دانشگاه از کشورهای اسلامی رتبه‌های زیر ۵۰۰ دارند، که طبق برنامه ۱۰ ساله «علم، نوآوری و فنآوری کشورهای اسلامی عضو OIC» (مصوب ۲۰۱۷ در قزاقستان) لازم است تا ۲۰۲۶ تعداد ۵۰ دانشگاه از کشورهای اسلامی در میان ۵۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گیرند. به همین دلیل باید تلاش جدی همراه با تهیه برنامه راهبردی و نقشه راه مناسب توسط دانشگاه‌های این کشورها صورت گرفته تا علاوه بر افزایش تعداد دانشگاه‌ها، رتبه و جایگاه مناسب را در سطح بین المللی کسب نمایند.

بهترین رتبه کشورهای اسلامی مربوط به کشور امارات متحده عربی و عربستان سعودی با رتبه ۲۵۰-۲۰۱ می‌باشد.

تعداد دانشگاه‌های برتر کشورهای اسلامی به همراه بهترین رتبه در جدول زیر قابل مشاهده است:

جایگاه دانشگاه‌های جهان در رتبه بندی تایمز ۲۰۲۴

رئیس مؤسسه ISC گفت: در رتبه بندی تایمز ۲۰۲۴، تعداد ۱۹۰۴ دانشگاه برتر جهان از ۱۰۸ کشور رتبه بندی شده¬اند و ۷۶۹ دانشگاه نیز با عنوان (Reporter) آورده شده اند. این دانشگاه‌ها اطلاعات مورد نیاز مؤسسه تایمز را برای رتبه بندی ارسال کرده اند اما شرایط لازم برای احراز رتبه را نداشته اند.

در رتبه بندی تایمز ۲۰۲۴، دانشگاه آکسفورد برای هشتمین سال متوالی رتبه اول را از آن خود کرده است، دانشگاه استنفورد رتبه دوم و مؤسسه MIT رتبه سوم را کسب کردند.

وی افزود: بر اساس رتبه‌های کسب شده در معیارهای اصلی، دانشگاه استنفورد رتبه اول را در معیار آموزش دارد، در حالی که دانشگاه‌های آکسفورد و کمبریج از نظر محیط پژوهشی در صدر قرار دارند. در کیفیت پژوهش، MIT رتبه اول را دارد و دانشگاه شارجه در امارات متحده عربی بالاترین امتیاز را در چشم انداز بین المللی کسب کرده است و در نهایت، ۲۸ مؤسسه در معیار «صنعت»، امتیاز ۱۰۰ را دریافت کرده اند.

در جدول زیر رتبه اول تا دهم این رتبه بندی قابل مشاهده است.

در بین ۱۰ دانشگاه برتر جهان ۳ دانشگاه از کشور انگلستان و ۷ دانشگاه از ایالات متحده حضور دارند. دانشگاه تسینگهوا در چین اولین دانشگاه آسیایی است که توانسته است رتبه ۱۲ را در این رتبه بندی به دست آورد.

وی ادامه داد: رتبه بندی تایمز یکی از مشهورترین نظام‌های رتبه بندی بین المللی دانشگاه‌ها است که اولین بار در سال ۲۰۰۴ با همکاری تایمز و کیو اس تحت عنوان رتبه¬بندی "تایمز - کیواس" و از سال ۲۰۱۰ به بعد با همکاری مؤسسه تامسون رویترز منتشر شد. رتبه بندی تایمز جهت ارزیابی دانشگاه‌ها بخشی از اطلاعات مورد نیاز خود را از خود دانشگاه‌ها، بخشی دیگر را از نظرسنجی‌ها و بخشی را از پایگاه اسکوپوس به دست می‌آورد (از سال ۲۰۱۶ منبع اطلاعاتی خود را از WoS به پایگاه اسکوپوس تغییر داده است).

روش شناسی رتبه بندی تایمز

فاضل زاده گفت: روش شناسی رتبه بندی جهانی تایمز ۲۰۲۴، در ویرایش بیستم این رتبه بندی، به طور قابل توجهی تغییر کرده است. تعداد شاخص‌های مورد استفاده از ۱۳ به ۱۸ شاخص رسیده است. شاخص تحصیل در خارج از کشور در رتبه بندی فعلی وزن صفر را دارد که در آینده مورد محاسبه قرار خواهد گرفت. مانند روش شناسی پیشین، شاخص‌های عملکردی در ۵ معیار کلی قرار دارند: آموزش، پژوهش، کیفیت پژوهش، چشم انداز بین المللی و صنعت.

جدول زیر شاخص‌های مورد استفاده در هر معیار را نشان می‌دهد.