قدردانی از مادر طراحی لباس تئاتر که ایده‌هایش از کارگردان جلوتر بود

به گزارش خبرگزاری مهر، مراسم رونمایی کتاب «صحنه عشق من است» و قدردانی از ادنا زینلیان عصر جمعه ۷ دی با حضور هنرمندانی چون ایرج راد، قطب‌الدین صادقی، شکرخدا گودرزی،‌ مریم معترف، حسن فتحی، کاظم هژیرآزاد، فرهاد آییش، مانده طهماسبی، بهزاد فراهانی، فهیمه رحیم‌نیا، مجید جعفری، تاجبخش فناییان، محمودرضا رحیمی، حمیدرضا نعیمی، شقایق فراهانی، اصغر نوری، نازنین گودرزیان، فروغ قجابگلی، زری اماد، رضا مهدی‌زاده، مژگان عیوضی، حسین علی‌کرمی، اتابک نادری سرپرست اداره‌کل هنرهای نمایشی، ابراهیم کریمی رییس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان، عباس عظیمی مدیرعامل موسسه پیشکسوتان هنر، ایساک یونانسیان رییس هیئت مدیره موسسه ترجمه و تحقیق هور، آرا شاوردیان نماینده مسیحیان ارمنی تهران و شمال در مجلس شورای اسلامی، مهدی میردشتی مدیر مسئول نشر میردشتی، کاوه علینقی مدیر مسئول نشر کتاب آبان و اسماعیل حسن‌زاده مدیر مسئول نشر پارسه، احمد محیط طباطبایی رئیس ایکوم (کمیته ملی موزه‌ها) ایران در تالار رودکی برگزار شد.

مراسم با اجرای قطعات پیانو توسط آندره مرادیان آغاز شد و سپس فیلم کوتاهی از گفت‌وگو با ادنا زینلیان در سالن پخش شد.

در ادامه قطب‌الدین صادقی کارگردان و مدرس تئاتر با حضور روی صحنه تالار رودکی، ضمن اشاره به ۴۰ سالگی بازگشتش به کشور گفت: تقریبا یکی دو ماه دیگر ۴۰ سال می‌شود که از اروپا برگشته‌ام. یک از نخستین کسانی که این شانس را داشتم، در برگشتم به کشور،‌ به عنوان طراح لباس در نمایش‌هایم حضور داشته باشد، ‌ادنا زینلیان بود.

وی با اشاره به اینکه طراحی لباس از مهمترین اصول اجرای تئاتر است، تصریح کرد: در تئاتر ما چند اصل مهم داریم؛ برداشت، توالی، کار با بازیگر و طراحی. در بخش طراحی، یکی از مهمترین وجوه نمایش، طراحی لباس است که در کنار طراحی دکور و موسیقی بسیار مهم است. «لباس» بسیار مهم است؛ چون هم تاریخ است، هم جغرافیا هم خودش معرف و سبک است. ما نمی‌توانیم از لباس در تئاتر صرف‌نظر کنیم و مدعی اجرای یک نمایش خوب شویم.

این مدرس دانشگاه «لباس» را فراتر از و مهم‌تر از موارد دیگر در تئاتر برشمرد و بیان کرد:‌ «لباس» حتی فراتر از سایر عناصر تئاتر است. لباس معرف شخصیت‌های تئاتر روی صحنه است. حتی جنس و رنگ پارچه هم در این شناسایی و معرفی، موثر است. به خاطر دارم که برای انتخاب یک پارچه گاهی تمام خیابان سعدی و کوچه برلن را می‌گشتیم تا چیزی پیدا کنیم که بهترین شکل ارایه و معرفی بازیگر را در جنس، بافت و رنگ داشت باشد.

وی درباره خصوصیات حرفه‌ای زینلیان یادآور شد: در چند نمایشی که شانس داشتم در گروه تئاتر ما باشند، صادقانه بگویم او جزو شریف‌ترین کسانی بود که در این حرفه دیدم. احساس مسوولیت او به قدری زیاد بود که گاه طراحان دیگر احساس تنگنا می‌کردند. رفتار دقیق، وسواس‌گونه و اخلاقی ادنا زینلیان فراتر از کار بود.

صادقی با انتقاد از تخریب کارگاه‌های روبه‌روی تالار وحدت و همچنین اداره تئاتر، گفت: زمانی که هنوز کارگاه‌های بزرگ لباس و دکور روبه‌روی تالار وحدت تخریب نشده بود، اداره تئاتر هم سرجایش بود و هنرمندان آواره نشده بودند، خانم زینلیان شبانه‌روز در این کارگاه‌ها بالای سر خیاط‌ها بود. این مساله به خاطر احساس مسئولیت شغلی‌اش بود و من هیچ‌کدام را فراموش نکرده‌ام. وی فقط مکمل یک اثر نمایشی نبود، بلکه سازنده بود. گاهی ایده‌هایی داشت که از ایده‌های کارگردان، جلوتر بود. من روش‌ام این بود که همه عناصر تئاتر(هسته مرکزی نمایش) را در ابتدا تعریف می‌کردم و خلاقیت را به طراحان می‌سپردم. زینلیان تخیل ناب خود را به عنوان مجری با منِ کارگردان هماهنگ می‌کرد و گاهی جلو هم می‌زد، چنان که میزانسن‌ها به بهترین شکل در نمایش،‌ به شکلی درخشان ارائه شود. تربیت خانوادگی، نژادی، فرهنگی ادنا زینلیان خاص است و از جمله همکارانی است که همیشه از او به نیکی یاد می‌کنم. حیف است که با این تجربه، او گوشه خانه بنشیند، تازه شروع پختگی او در کار است. الان باید شریطی فراهم شود که شاگردان بیشتری تربیت کند. شاگردانش هم مثل خودش مسوولیت‌پذیر و قابل احترام‌اند.

صادقی ادامه داد: زینلیان چیزی به فرهنگ و تئاتر ما اضافه کرده است که جای تقدیر و ستایش دارد و از همه همکارانش که کمر همت بستند و مجلس تقدیر امروز را ترتیب دادند، تشکر می کنم.

مهرانه مهین‌ترابی که ۲۲ سال پیش با نمایش «در مصر برف نمی‌بارد» به کارگردانی علی رفیعی روی صحنه تئاتر حضور داشت نیز در این مراسم گفت: بله، من افتخار شاگردی این بانوی نازنین را داشته‌ام. الان داشتم به صحبت‌های دکتر قطب‌الدین صادقی گوش می‌کردم، شما درست می‌گویید آقای دکتر، چیزی درون بعضی آدم‌ها هست که دیگران را جلب و جَلد می‌کند. من سال ۱۳۵۸ در دوران تحصیل در دانشگاه، استاد زیاد داشتم و چون در فرودگاه مهرآباد، شب کاری می‌کردم و بعد می‌آمدم دانشکده، انتظار داشتم کلاس‌ها چیزی به دانسته‌های من اضافه کند. یک استادی داشتیم با اینکه سه کلاس با سه موضوع متفاوت داشت، سر کلاس‌ها چند جمله و حرف مشترک می‌زد و من نسبت به برگزاری کلاس‌هایش معترض بودم. وی از من بدش می‌آمد و من هم متقابلا از او بدم می‌آمد. من از سر خستگی و لج، سر کلاس آن استاد می‌خوابیدم. اما یادم می‌آید روز اولی که خانم زینلیان به کلاس آمد، با یک خانم با انرژی، پرجنب و جوش و باانگیزه فوق‌العاده روبه‌رو شدم. از همان موقع مهرش به دل من نشست. اهل ادا و دروغ نبود. انرژی آدم‌ها حقیقی بودن و راست بودن آنها را برملا می‌کند. همیشه از این بانوی بزرگ، انرژی و حس خوب دریافت کرده‌ام.

سپس مجری مراسم از علی زارعی به عنوان تهیه‌کننده تئاتر، مدیر مسئول نشر ایشکا و همچنین ناشر کتاب «صحنه عشق من است»‌ دعوت کرد تا روی سن حضور پیدا کند.

زارعی نیز در توضیح مراحل تهیه و چاپ کتاب «صحنه عشق من است» گفت: من ‌بسیار خوشحالم در زمانه‌ای زیست می‌کنم که ستاره‌ای به نام استاد ادنا زینلیان را در خود دارد. چاپ کتاب «صحنه عشق من است» که چکیده‌ای از زندگی، آرا، تفکر و آثار ایشان است، کاری است که دیر انجام پذیرفته اما خوشحالم که نشر «ایشکا» آغازگر این راه بوده است. چقدر خوشبخت هستم که سال‌ها در محضر استاد به کار تولید تئاتر پرداختم، با لباس‌های شما صحنه‌ها جان می‌گرفت و غرق در شور می شد و چقدر لذت‌بخش و حرفه‌ای بود همکاری با شما و سپاسگذار تمام حمایت‌ها و مهربانی‌های شما هستم.

سپس عباس عظیمی به نمایندگی از معاون امور هنری، ضمن دعوت از هنرمندان پیشکسوت برای تقدیم تقدیرنامه ادنا زینلیان گفت: ما با این قدردانی، چیزی به شان شما اضافه نمی‌کنیم بلکه فقط می‌خواهیم ارادت خود را به شما ثابت کنیم.

در پایان،‌ حمیدرضا نعیمی که در بیشتر آثارش از طراحی لباس ادنا زینلیان بهره برده است و کارگردانی مراسم را نیز بر عهده داشت، با خوانش یادداشتی که در کتاب «صحنه عشق من است»‌ نیز آمده است، جلسه را به پایان برد.

ادنا زینلیان نیز در پایان از همه هنرمندان، حاضران، مدیران و ناشران، گروه تحقیق و نشر ایشکا، برای برپایی این مراسم، تشکر کرد.

اجرای مراسم برعهده ملیحه شعبانیان بود و اجرای قطعات موسیقی در خلال برنامه نیز توسط گروه موسیقی «امروز» انجام گرفت.

عکس از علی چاشنی‌گیر است.